Volgens deze aankondiging uit het archief van Juul Anthonissen is er op vrijdag 20 september 1963 een uitzonderlijk jazzconcert in Bergola, het restaurant met de toeristentoren bovenop de berg waaraan de gemeente Heist-op-den-Berg een deel van haar naam te danken heeft. Zo uitzonderlijk lijkt de gebeurtenis nochtans op het eerste gezicht niet. Juul organiseert al jazzconcerten in Bergola sinds april 1955 en zou nog jarenlang grote jazznamen naar Heist lokken.
De namen op de affiche zijn wel mooi. Etienne Verschueren is een uitzonderlijk muzikant, die uitblinkt op altsaxofoon, piano en accordeon. Op dat moment is hij bovendien de leider van het BRT Jazzorkest. Sadi Lallemand is met voorsprong de grootste Belgische vibrafonist en speelt daarnaast ook piano en bongo’s. De Oostendse contrabassist Roger Vanhaverbeke en de Amerikaanse drummer Al Jones vormen met pianist Jean Fanis een trio dat de komende jaren voor Hnita solisten zoals vibrafonist Dave Pike, saxofonist Jack Sels, pianist Jack van Poll, gitarist Freddy Sunder en trompettist Carmell Jones zou begeleiden. Maar de namen van de vijf muzikanten die die avond op het podium van Bergola staan, verbleken enigszins naast die van Amerikaanse iconen zoals Hank Mobley, Dexter Gordon en Charles Mingus, die ook in Heist optreden.
Toch is 20 september 1963 een keerpunt in de geschiedenis van de Hnita Jazzclub. Het is immers het eerste concert dat de club organiseert. Van 1955 tot en met 1958 had de Heistse Jazz-Club wel al een kleine twintig concertavonden op poten gezet. Maar afgezien van dit ene optreden is het daarna bijna tien jaar wachten, tot 1967, vooraleer de Heistse jazzliefhebbers terug onder de eigen kerktoren aan hun trekken komen.
Dat eerste concert vindt plaats op 18 februari 1967, amper enkele dagen na de officiële stichting van de Hnita Jazzclub. De Zuidkempense Kunst- en Cultuurkring Hnita werd wel al in september 1959 mee opgericht door Juul. Die vindt haar onderkomen op een zolder boven een privéwoning in de Oude Godstraat in het centrum van Heist-op-den-Berg. De ideale locatie om ook terug jazzconcerten te organiseren.
Het optreden van Etienne Verschueren en co vindt bovendien plaats “met medewerking van Humo en Radio Henegouwen, dat dit concert zal opnemen”. Juul is dan net voor het bekende weekblad aan de slag gaan. Dat is onrechtstreeks aan de literaire afdeling van Hnita te danken.
“Ik was van plan om in de Kempen een reeks voorstellingen van Shakespeare te geven”, vertelde Juul later in een interview met Geert Ryssen. “Daarom hadden we kenner Willy Courteaux van Humo naar hier gehaald en die zag toen - dat was in 1962 - m’n platencollectie van ongeveer 1.500 platen en m’n documentatie en zei dat ik voor Humo moest beginnen te werken. Ik had nog nooit over jazz geschreven maar hij spoorde mij aan het te proberen.” Juuls artikels zouden jarenlang in de Vlaamse media verschijnen.
20 september 1963 was het laatste optreden dat Juul organiseerde in Bergola en het eerste dat plaatsvond onder de Hnita-banner. In de eerste helft van de jaren zeventig zou de jazzclub grote namen zoals Clark Terry, Dexter Gordon, Toots Thielemans, Charles Mingus en Monty Alexander naar het kleine zoldertje in Heist-op-den-Berg lokken. Uiteraard kon geen van de genodigden bij wie dit kaartje in de brievenbus viel dat indertijd vermoeden.
Het optreden van Etienne Verschueren is een van de vele Hnita-verhalen die binnenkort in boekvorm verschijnen bij Davidsfonds. Hou onze website en onze sociale media in de gaten om op de hoogte te blijven.
Wouter Adriaensen